75e verjaardag van de NAVO: aanpak van de Russische agressie in Oekraïne

Wereldleiders komen samen in Washington D.C. om het 75-jarig bestaan van de NAVO te herdenken, met een belangrijke focus op het versterken van de collectieve verdediging van het bondgenootschap en het steunen van Oekraïne te midden van Russische vijandigheid. Toch ontstaan er onder de NAVO-leden verschillende opvattingen over de mate van betrokkenheid en actie die nodig is om Rusland te weerstaan.

Pleidooi van Oekraïne voor meer steun

De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft, samen met leiders van landen die een grens met Rusland delen, hun ongenoegen geuit over de reactie van het bondgenootschap op het aanhoudende conflict. Ze streven naar robuustere taal, tastbare toezeggingen en het opheffen van beperkingen op het gebruik van door de VS geleverde wapens om militaire locaties op Russisch grondgebied aan te vallen. Tijdens een dialoog in het Reagan Institute benadrukte Zelensky de urgentie van de situatie en de noodzaak voor het bondgenootschap om Oekraïne toe te staan zijn wapens te gebruiken om burgers en belangrijke infrastructuur te beschermen. Een recente Russische aanval op een kinderziekenhuis in Kiev, waarbij veel slachtoffers vielen, diende als een grimmige herinnering aan de grimmige gevolgen van de Russische agressie.

Zorgen van Baltische leiders

Leiders van Baltische landen hebben ook de toenemende dreiging van door Rusland gesteunde sabotage onderstreept, waaronder GPS-storingen, het hacken van ziekenhuizen en aanvallen op politieke dissidenten. Zij stellen dat de NAVO haar inspanningen moet opvoeren om de activiteiten van Rusland op het grondgebied van het bondgenootschap aan te vechten. Terwijl de NAVO-bondgenoten het eens zijn over het verlenen van militaire en financiële hulp aan Oekraïne, eisen landen aan de Russische grens robuustere toezeggingen. Ze roepen op tot een duidelijker pad naar het NAVO-lidmaatschap voor Oekraïne, meer financiële hulp en een doortastender antwoord op de hybride dreigingen van Rusland.

Reacties en toezeggingen van de NAVO

In antwoord op deze kritiek belooft de gezamenlijke verklaring van de top het bondgenootschap strategieën te bedenken om Russische hybride dreigingen tegen te gaan. De NAVO-bondgenoten hebben ook toegezegd tot 2025 meer luchtverdedigingssystemen en meer dan 43 miljard dollar aan hulp aan Oekraïne te leveren. Er zijn echter zorgen over de vertraging in de hulpverlening aan Oekraïne en mogelijke beperkingen op het vermogen van Oekraïne om binnen Rusland toe te slaan. De Letse president Edgars Rinkēvičs heeft aangedrongen op het opheffen van de beperkingen op het gebruik van wapens die door de NAVO-bondgenoten worden geleverd, en benadrukt de noodzaak van open en openhartige discussies tussen de lidstaten.

Acties van het VK en de VS

De nieuwe Britse premier, Keir Starmer, heeft naar verluidt de beperkingen op de Britse Storm Shadow-raketten opgeheven, waarmee hij aantoont dat hij bereid is Oekraïne actiever te steunen. De minister van Defensie van Estland, Hanno Pevkur, heeft zijn bezorgdheid geuit over de onzekerheid rond de Amerikaanse hulp aan Oekraïne, vooral met het oog op de komende Amerikaanse verkiezingen. De bezorgdheid neemt ook toe over de mogelijke terugkeer van voormalig president Trump en zijn opvattingen over de NAVO. Sommige leiders vrezen dat Trump dreigt het bondgenootschap te verlaten of concessies doet aan Poetin die de collectieve verdediging van de NAVO verzwakken.

De herbevestigde betrokkenheid van de NAVO bij Oekraïne

Ondanks deze zorgen bevestigen de NAVO-leiders opnieuw hun belofte aan de veiligheid van Oekraïne en zijn weg naar lidmaatschap. Zij erkennen de noodzaak om de steun voor Oekraïne te verzekeren tegen mogelijke politieke veranderingen en nemen maatregelen om de steun van de NAVO te institutionaliseren. Dit omvat het coördineren van wapendonaties, het trainen van Oekraïense troepen en het opzetten van een civiele buitenpost van de NAVO in Kiev. Hoewel Oekraïne tijdens deze top misschien geen formele uitnodiging ontvangt om lid te worden van de NAVO, onderstrepen de bondgenoten dat het lidmaatschap niet van tafel is. Hun focus ligt op het verlenen van praktische steun aan Oekraïne en het aantonen dat de weg naar lidmaatschap korter wordt. De NAVO-top in Washington onderstreept de aanhoudende spanningen en verdeeldheid binnen het bondgenootschap over de reactie op de Russische agressie in Oekraïne. Hoewel er overeenstemming is over het verlenen van militaire en financiële steun, lopen de meningen uiteen over de mate van inzet en actie die nodig is. Het opheffen van de beperkingen op het vermogen van Oekraïne om binnen Rusland toe te slaan, duidelijkere wegen naar het NAVO-lidmaatschap en een krachtiger reactie op Russische dreigingen zijn belangrijke eisen van landen aan de Russische grens. De top biedt de bondgenoten de gelegenheid om deze zorgen weg te nemen en hun inzet voor de veiligheid van Oekraïne opnieuw te bevestigen. De resultaten van deze besprekingen zullen een aanzienlijke invloed hebben op de toekomst van de NAVO en het aanhoudende conflict in Oekraïne.