In een ongekend vonnis heeft vastgoedmagnaat Truong My Lan de doodstraf gekregen van een rechtbank in Ho Chi Minh-stad, Vietnam. De straf is het hoogtepunt van de grootste financiële fraudezaak in de geschiedenis van Vietnam, waarbij maar liefst 12,5 miljard dollar is gemoeid, bijna 3% van het bbp van Vietnam in 2022. Lan, de voorzitter van vastgoedbedrijf Van Thinh Phat, werd veroordeeld voor het brein achter een kolossaal fraudeplan dat resulteerde in verliezen van $ 27 miljard voor Saigon Joint Stock Commercial Bank (SCB). Naast haar straf heeft de rechtbank geëist dat ze de bank 26,9 miljoen dollar vergoedt.
Het ontrafelen van een geavanceerde criminele onderneming
De zwaarte van de straf weerspiegelt de ernst van de zaak, die de rechtbank classificeerde als een sterk gecoördineerde en ingewikkelde criminele onderneming zonder vooruitzicht op het terugvorderen van het verloren geld. Volgens de beslissing van de rechterlijke macht hebben de acties van Lan de eigendomsrechten van individuen en organisaties geschonden en het vertrouwen van het publiek in de leiding van de partij en de staat ondermijnd.
Een krachtpatser stijgt en daalt
Lan's opmars naar bekendheid begon in 1992 toen ze Van Thinh Phat oprichtte na de verschuiving van Vietnam naar een marktgerichte economie. Het bedrijf groeide uit tot een van de meest welvarende vastgoedbedrijven van Vietnam, met ondernemingen die zich uitstrekten over luxe woongebouwen, kantoren, hotels en winkelcentra. De invloedssfeer van Lan bereikte ook de financiële sector, waar ze in 2011 de fusie van SCB met twee andere kredietverstrekkers bewerkstelligde en zo de controle over de bank kreeg.
Van spookbedrijven tot arrestatie
De rechtbank stelde vast dat Lan haar positie uitbuitte om duizenden leningen aan niet-bestaande "spookbedrijven" groen licht te geven, waardoor het geld naar haarzelf werd teruggesluisd. Ze nam verder haar toevlucht tot het omkopen van ambtenaren om haar activiteiten te verbergen. Haar arrestatie in oktober 2022 maakte deel uit van de lopende anticorruptiecampagne "Blazing Furnace" in Vietnam, die gericht is op hooggeplaatste politici en bedrijfsleiders.
Rimpeleffecten: afnemend beleggersvertrouwen
De omvang van de fraudezaak van Lan roept vragen op over de integriteit van andere banken en bedrijven in Vietnam. Dit heeft de economische vooruitzichten van het land verzuurd en buitenlandse investeerders aarzelend gemaakt, vooral omdat Vietnam zichzelf presenteert als een aantrekkelijk alternatief voor China voor de verplaatsing van de toeleveringsketen. Vooral de vastgoedsector is getroffen, met tal van vastgoedbedrijven die de markt verlaten, kortingen die worden aangeboden om kopers aan te trekken en leegstaande commerciële panden in stadscentra.
Voortdurende inspanningen op het gebied van corruptiebestrijding te midden van kritiek
De strijd van Vietnam tegen corruptie zal naar verwachting aanhouden, aangezien de regering ernaar streeft het vertrouwen en de integriteit in haar instellingen te verjongen. Het aftreden van voormalig president Vo Van Thuong, betrokken bij de campagne, benadrukt de ernst van het harde optreden nog meer. Critici beweren echter dat de anticorruptiecampagne het ondernemingsklimaat negatief heeft beïnvloed en onzekerheid heeft gecreëerd voor investeerders.
Implicaties van de zaak en de weg die voor ons ligt
Het doodvonnis van Truong My Lan betekent een cruciaal keerpunt in de oorlog van Vietnam tegen corruptie. De zaak onderstreept de noodzaak van meer transparantie en verantwoordingsplicht in de financiële sector van het land en is een krachtige waarschuwing voor anderen die betrokken zijn bij frauduleuze activiteiten. Aangezien Vietnam zich wil vestigen als een aantrekkelijke investeringsbestemming, moet het deze problemen aanpakken om het vertrouwen in zijn economie te bevorderen en buitenlandse bedrijven te verleiden.